Opština Krupanj

Rađevina i njeno gradsko središte Krupanj nalaze se u zapadnom delu Srbije, na desnoj obali reke Drine. Po podacima poslednjeg popisa iz 2011. godine opština ima 17.860 stanovnika , dok je po prethodnom popisu iz 2002.godine imala 20.632 stanovnika. Grad je dolinsko neselje i leži smešten u kotlini okružen ograncima planina Boranje, Jagodnje i Sokolske planine; kao podplaninsko mesto leži južno od 45. paralele na 280 m nadmorske visine. Kroz grad protiču reke Bogoštica, Čađavica i Kržava čijim spajanjem u centru nastaje reka Likodra.Udaljen je od Loznice 28 km, od Šapca 64 km, od Valjeva 64 km, od Novog Sada 135 km i od Beograda 150 km.

Klima

S obzirom na to da je Rađevina peripanonska regija južnog oboda Panonskog basena, njeno podneblje je umerenokontinentalno.Okolnost da ovo malo udubljenje predstavlja¨basen u basenu¨ (podplaninsku župu), podrazumeva izvesna župna obeležja mikroklime Krupnja. Planine ga štite od regionalnih vazdušnih strujanja, ali mu donose lokalne vazdušne struje. Mnogi gosti već u prvom susretu sa ovim krajem ističu izuzetne prirodne pogodnosti, ekološki čistu i nezagađenu sredinu, zdravu hranu, prijatne letnje noci kao i zime sa dosta snega sto zajedno pruža mogućnosti za razvoj i letnjeg i zimskog turizma.

Turistički potencijali

Opština Krupanj raspolaže jedinstvenim antropogenim i prirodnim vrednostima:

Crkva spomen-kosturnica Sv. Vaznesenja Gospodnjeg u Krupnju (delo arhitekte Momira Korunovića) – zadužbina kralja Petra I Karađorđevića sagrađena 1933. godine. Stara crkva Sv. Vaznesenja Gospodnjeg u Krupnju sagrađena 1842 godine.

Zdanje Doma kulture ”Politika” monumentalno delo arhitekte Ivana Antića sa 3000 kvadrata upotrebnog prostora, raspolaže pozorišnom dvoranom, galerijom, malom salom, ateljeom, bibliotekom i kancelarijskim prostorijama.

Stara apoteka (vila Pere Despića sagrađena 1914. godine) – objekat pod zaštitom države; uz Zadužbinu Nikole Spasića doprinosi ambijentalnoj celini Krupnja ( sa četiri reke, okružen zelenilom i parkovima). Centralni park u Krupnju nalazi se kod ušća dveju reka i glavne gradske raskrsnice i predstavlja centralno mesto na kome su se Rađevci od davnina okupljali da bi saznali najnovija dešavanja ; u tursko vreme zvao se Megdan (trg). Postoji potreba za njegovim uređenjem (postavljanje spomenika npr. Srpskom junaku i Đorđu Čurčiji), čime bi se značajno podigao nivo turističkog proizvoda u Krupnju.

Sportski tereni (1 otvoreni bazen, sportska hala, 2 fiskulturne sale, 3 fudbalska igrališta sa travnatim terenima u Krupnju i po 1 u Zavlaci i Beloj Crkvi, 1 igralište za mali fudbal sa šljakastim terenom, tereni za košarku, rukomet i odbojku) u opštini Krupanj predstavljaju samo deo potencijala za razvoj sportsko-rekreativnog turizma koji čini jednu od okosnica razvoja turizma u Rađevini.

Crkva Sv. Uspenija Presvete Bogorodice iz XVI veka u Dobrom Potoku kod Krupnja i etno kompleks (kapele Sv. Prokopija i Sv.Petke smeštene u pećinama, dva etno muzeja sa nošnjama i upotrebnim predmetima iz XVIII i XIX veka, muzej lova, zvonik, groblje staro 500 godina, spomen česme, otvorene i zatvorene sofrašice, natkrivena bina sa prostorom za boravak dece, šetalište i drugi sadržaji ).

Crkva Sv. Velikomučenika Georgija u Beloj Crkvi izgrađena 1889. godine na mestu stare crkve iz XV veka. U portalu crkve nalazi se 30 stećaka i žrtvenik.

Spomen-kapela na lokalitetu Mačkov Kamen (delo arhitekte Momira Korunovića), spomen česma, vidikovac i izletište.

Sokograd – nekadašnja turska tvrđava sagrađena na ostacima rimskog kastela na steni iznad reke Gračanice u čijem podnožju se nalazi manastir Sv. Nikolaja sa manastirskim kompleksom (SO LJubovija) zadužbina vladike šabačko-valjevskog Gospodina Lavrentija.

Muzejski kompleks Stolice (posvećen događajima iz II Svetskog rata i rudarstvu i metalurgiji), sa Istorijskom kućom (nepokretno kulturno dobro). Pokrenuta je inicijativa za oplemenjivanje ovog prostora (prirodno dobro koje se prostire na 32 ha površine), rekonstrukciju i pretvaranje drvenih paviljona u smeštajne kapacitete.

Muzejski kompleks u Beloj Crkvi (posvećen događajima iz II Svetskog rata), Spomen zgrada stare škole u kojoj se nalazila bolnica u I Svetskom ratu – objekti pod zaštitom države; oba muzeja su zatvorena, postoji potreba za njihovim otvaranjem i obogaćenjem novim postavkama.

Lokalitet Rađev Kamen na kome se nalazi veliki beli obelisk posvećen vojvodi Rađu (srednjevekovnom vitezu) po kome je cela oblast dobila ime – Rađevina.

Izletište Zmajevac (sa uređenim sofrašicama i travnatim sportskim terenom) koga karakterišu nedirnuta priroda i atraktivani vodopadi reke Zmajevac.

Rožanj (973m) – najviši vrh Rađevine i mesto gde se susreću 12 vazdušnih struja, što je dobar preduslov za razvoj klimatsko-rehabilitacionog, izletničkog i planinskog turizma; Sokolska planina (Rožanj), Jagodnja i Boranja (šarena bukva) čine planinsko zaleđe Krupnja i značajan turistički potencijal.

Kovačevića pećina ima dužinu veću od hiljadu metara, dvorane sa brojnim stalaktitima i stalagmitima (posebno retke stalagmite od belog prozirnog kalcita), raznobojne draperije, visoke krečnjačke stubove, ostatke faune (stare oko 60.000 godina) i pećinsko jezero.

Orlićka pećina u Bogoštici sa nekoliko jezera, lavirintnih kanala i pećinskih ukrasa.

Lovište ”Jagodnja” ima površinu od 31.282 hektara i u njemu je zastupljena lovna divljač kao što su: srna, divlja svinja, zec i fazan. Lovište poseduje i dva objekta za lovce (zgrade lovačkog doma) i lovne objekte (čeke).

Planina Boranja, iako nedovoljno ,,iskorišćena,, , možda je najinteresantniji potencijal opštine Krupanj. Izuzetno je bogata šumama, šumskim plodovima (najkvalitetnije pečurke), divljačima, raznovrsnim biljnim zajednicama, izvorištima i mineralima (posebno kamen granit). Na planini postoji planinarski dom i više lovačkih objekata.

Industrija Krupnja je bez dimnjaka, mali je protok saobraćaja, pa i ložišta, te ne postoji problem ozbiljnijeg zagađivanja vazduha i vode. Naprotiv, čist vazduh, ugodno podneblje, pitka voda, šumovita okolina i očuvana priroda stimulišu boravak u Krupnju i okolnim planinama radi odmora, rekreacije i sporta, naročito što u opštini postoje i drugi komplementarni turistički motivi.

Contact

email
predsednik@krupanj.org.rs
address
Maršala Tita 2, 15314 Krupanj, Srbija
phone
015 581 101